Yaygın görülen 10 plazma arkı kesme hatası
İyi korunmuş plazma arkı kesme (PAC) ekipmanını kullanan iyi bir operatör, atölyeyi saatler sürebilecek çalışmama süresinden ve binlerce dolar işletim masrafından kurtarabilir. Bu tasarrufların kesme işlemleriniz ve şirketiniz için yüksek kârlı geri dönüşleri olacaktır.
Yaygın görülen bu kesme sorunlarından kaçının
- Sarf malzemelerinin “patlayana” kadar kullanılması
Kullanılmış parçalar kovanıza baktığınızda muhtemelen arıza verene kadar çalıştırdığınız sarf malzemeleri olduğunu göreceksiniz. Fazlasıyla aşınmış sarf malzemelerinin kullanılması, iyi bir metal parçasına zarar vermekle kalmaz, pahalı torç arızalarına ve gereksiz işlememe sürelerine de neden olabilir. Deneyimli bir operatör torçtan gelen sese, arkın rengine ve torç yüksekliğindeki hafif değişikliklere bakarak sarf malzemelerinin aşındığını söyleyebilecektir. Bununla birlikte, sarf malzemelerinin durumuna karar vermenin en iyi yolu kesim kalitesinde bozulma olduğu dikkatinizi çektiğinde sarf malzemeleri yığınınızı düzenli olarak kontrol etmektir. Zaman içindeki ortalama parça ömrüne dair bir kayıt tutun (başlama sayısı veya ark açık süresine göre) ve kesim için kullandığınız amperaj, malzeme ve kaliteye dayalı olarak beklenen parça hakkında kurallar geliştirin. Ortalama ömür belirlendikten sonra operatör, yıkıcı bir arızayı önlemek için sarf malzemelerini ne zaman kontrol etmesi veya değiştirmesi gerektiğini bilecektir. - Sarf malzemelerinin çok erken değiştirilmesi
Tamamen tersi yönde bir eğilim görülebilir ve sarf malzemeleri fazlasıyla etken atılabilir. Operatör, sarf malzemelerini belirlenen bir kullanım saatinden sonra değiştirmek yerine sarf malzemelerinin nasıl aşındığına bakmalıdır. Nozulun içinde veya dışında oluklar var mı? Orifis yuvarlaklığını kaybetmiş mi? Eğer böyleyse değiştirmek gerekir. Eğer böyle değilse kullanılmaya devam edilebilir. Elektrotun tükendiğini söylemek için tam ortada bulunan hafniyum oyuğa bakın, çok aşağıda kalmışsa değiştirin. Gaz girdaplı halkaları, yakından inceleme yapıldığında deliklerde kir veya yağ bulunursa ya da kırılma, ark yanığı veya aşırı aşınma görülürse değiştirilmelidir. Aynı durum muhafazalar için de geçerlidir, bunlar da fiziksel hasar belirtileri görüldüğü takdirde değiştirilmelidir. Muhafazalar genelde metal sıçrantıları temizlenerek yeniden kullanılabilir. - İş için yanlış parametrelerin ve parçaların kullanılması
Sarf malzemesi seçimi kesilen malzemeye ve kalınlığa, kullanılan amperaja ve plazma gazına ve diğer kesme parametrelerine göre yapılır. Plazma sisteminiz ile gönderilen kullanma kılavuzunda hangi sarf malzemelerini kullanacağınız söylenmektedir. Yanlış sarf malzemelerinin kullanılması parça ömrünü kısaltabilir ve kesim kalitesini düşürebilir. Parçaları doğru amperajda çalıştırmanız özellikle önemlidir. En iyi kesim kalitesi ve parça ömrü genelde amperaj ayarı nozulun nominal değerinin yüzde 95’ine ayarlandığında elde edilir. Amperaj çok düşük olursa kesim özensiz olacaktır. Çok yüksek olursa nozul ömrü kötü etkilenecektir. - Torcun yanlış monte edilmesi
Torcu parçalar doğru bir şekilde hizalanacak ve birbirlerine oturacak şekilde monte edin. Bu şekilde elektrik temasının iyi olmasını ve gazın ve soğutma suyunun torçtan doğru bir şekilde akmasını sağlayabilirsiniz. Parçaları değiştirirken, kirin veya metal tozunun torcu kirletmesini önlemek için sarf malzemelerini temiz bir bez üzerinde tutun. Torç montajı sırasında temizlik çok önemlidir ve genelde ihmal edilir. O-ring yağlayıcıyı uygularken sadece O-ringi parlatmaya yetecek kadar yağ kullanın. Çok fazla yağ kullanılması torçta tıkanmaya ve metal toz kirlenmesine neden olarak plazma bölmesinde kontrol dışı arklanmaya ve sonuçta torç arızasına yol açabilir. Asla gres yağı kullanmayın. Yıkıcı arklanmaya ve torç içinde yanmaya neden olabilir. - Rutin bakımın ihmal edilmesi
Uygun bakımla torçları aylar veya hatta yıllar boyunca kullanmak mümkündür. Torç dişlilerini temiz tutun ve oturma alanlarında kirlenme veya mekanik hasar olup olmadığını kontrol edin. Gözünüze çarpan kiri, metal tozunu veya yağ fazlasını pamuklu bez ve elektrik kontağı temizleyici veya hidrojen peroksit kullanarak temizleyin. - Gaz ve soğutma suyu akışının kontrol edilmemesi
Gaz akışını ve basıncını ve soğutma suyu seviyelerini her gün kontrol edin. Akış yetersizse sarf malzemeleri uygun şekilde soğutulmaz ve parça ömrü azalır. Aşınmış pompalar, tıklanmış filtreler, düşük soğutma suyu seviyesi, vb. nedenle yetersiz soğutma suyu akışı sistem arızasının yaygın görülen bir nedenidir. Kesme arkının korunması için sabit gaz basıncı önemlidir. Fazla gaz basıncı, “sert başlatma” sorununun yaygın görülen bir nedenidir. Bu sorun oluştuğunda, normal işlem için diğer tüm koşullar doğru olduğunda torç bir ark başlatamaz. Aşırı gaz basıncı, elektrotların hızlı bozulmasına da neden olacaktır. Aynı şekilde, sarf malzemesi ve torç ömrünün kısa olmasını önlemek için plazma gaz kaynağı temiz tutulmalıdır. Basınçlı hava sistemlerinde özellikle yağ, nem ve partikül kirlenmesi görülür. - Çok alçaktan delme
Ayrılık, yani çalışma parçası ile torç ucu arasındaki mesafe, hem kesim kalitesi hem de parça ömrü açısından önemlidir. Torç yüksekliğindeki ufak varyasyonlar dahi kesim yüzeyinde açısallığı etkileyebilir. Delme sırasında torç yüksekliği özellikle önemlidir. Operatörlerin yaptığı genel bir hata çok alçaktan delmektir. Bu, erimiş metalin nozul ve muhafaza önüne sıçramasına neden olur. Torç metale dokunduğunda delme yaparsa veya kesim sırasında yüzeyde sürüklenirse ark “sönmesi” dahi görülebilir. Ark “söndüğünde” sarf malzemesi parçalarınız ve bazen torcunuz hasar görür. Önerilen kesim yüksekliğinin 1,5-2 katı bir yükseklikten delmeniz önerilir. - Çok hızlı veya çok yavaş kesim yapılması
Çok hızlı veya çok yavaş kesim yapılması kesim kalitesi sorunlarına neden olacaktır. Hız çok düşükse kesim parçalarında “düşük hız çapağı” olarak adlandırılan, alt kenarda büyük, baloncuk şeklinde çapak birikimi olacaktır. Düşük hızlar kerfin genişlemesine ve çok miktarda üst sıçrantı oluşmasına da neden olabilir. Kesim hızı çok yüksek olduğunda, ark kerfte geri kalarak gecikmeye başlayacak ve bu da bevelli kenara, dar kerfe ve kesim parçasının alt kenarından küçük sert bir damlacık çapağına neden olacaktır. Yüksek hız çapağını temizlemek zordur. Doğru kesim hızı asgari düzeyde çapak bırakır. Dolayısıyla üretim sürecinde bir sonraki adıma geçmeden önce çok az yeniden çalışma gerektiren, temiz bir kenar elde edersiniz. - Arkın “esnetilmesi”
Ark esnemesi kesimin başlangıcında ve sonunda meydana gelir. Bu durum oluştuğunda ark, nozulun yan duvarını keserek nozula hasar verir. Kenardan başlangıç yaparken plazma arkı, nozul orifisi çalışma parçası kenarı üzerinde doğrudan ortalanmış bir şekilde başlatılmalıdır. Bunu akılda tutmak, punch pres veya arkın zımbalanmış deliğin ortasından başladığı plazma işlemlerinde önemlidir. Bu uygulamada ark, deliğin orasından değil kenardan başlatılmalıdır. Ark esnemesinin meydana geldiği bir başka durum, torcun ark açıkken plaka dışına çıkmak üzere programlandığı veya “çıkış”ın daha önce kesilmiş olan kerfi izlediği kesim sonudur. Ark söndürme sinyalinin zamanlanması ve çıkışın programlanması bu etkiyi en aza indirebilir. - Torcun çarpması
“Uçlanmalar” ve çarpmalar torçta onarılması mümkün olmayan hasarlar meydana getirebilir. Torcun çalışma parçasına çarpması, şekil kesme sistemi kesim parçalarının üzerinden değil, çevresinden ilerleyecek şekilde programlanarak önlenebilir. Torç yüksekliği sensörleri de malzemedeki varyasyonları düzelterek torç çarpmalarına karşı koruma sunabilir. Ancak, voltaj regülatörlü yükseklik kontrolleri torcu koruyamaz. Örneğin, torç kerfi çok uzun süre takip ederse kesim sonunda sık sık “torç dalması” meydana gelir. Bunun amacı ark esnedikçe artan gerilimi telafi etmektir. Çıkış ve torç yükseklik kontrolü işlevinin dikkatli bir şekilde programlanması bunu en aza indirebilir. Son olarak, kırılma önleyici torç montajı cihazlar, bir çarpma olması durumunda torcun hasar görmesini önleyebilir.